Çanakkale Yardımsevenler Derneği ve Mevhibe Hanım

Çanakkale’de 1940 yılında Yardımsevenler Cemiyeti kuruldu. Cemiyetin kurucuları arasında yeralan Çanakkale Valisi Atıf Ulusoğlu’nun eşi aynı zamanda derneğin başkanlığını da üstlendi. Çanakkale’de kurulan Yarımsevenler Cemiyeti, 1940 yılı yılbaşı gecesinde öksüz ve yetim çocuklar için bir balo düzenledi. Baloya başta Vali ve komutanlar olmak üzere Çanakkale’nin önde gelen şahsiyetleri katıldı. Elde edilen gelirle öksüz ve yetim çocukların menfaatine kullanılmak üzere büyücek bir menfaat temin edildi. Çanakkale Valisi’nin şefkatli eşi başkanlığında kurulan Çanakkale Yardım Sevenler Cemiyeti tarafından kahraman erlerimize kışlık hediye olmak üzere Çanakkale halkı tarafından 1180 parça giyecek toplandı ve toplanan 1.100 ile de hayırsever bayanlara avcı yeleği diktirilmek ve başlık ördürülerek sınırlarda bekleyen askerlerimize gönderildi. Cemiyet 1941 yılında binlerce parça yün çorap, yün eldiven, avcı yeleği ve yünlü eşya hazırlayarak Çanakkale Kızılay Şubesi aracılığıyla Ordumuza hediye edildi.  Yapılan aile toplantıları sonucu elde edilen gelirle kırk top Amerikan bezi satın alınarak çamaşır ve yatak takımı diktirilerek askeri hastanelere hediye edildi. 124 fakir asker çocuğuna elbise ve ayakkabı yaptırıldı. 40 hamile kadına kundak takımı verildi. İlk ve ortaokulda okuyan fakir öğrencilere 210 liralık kitap ve kırtasiye malzemesi temin edildi. Malul olan iki dul kadının bir yıl süreyle ev kiraları ödendi.

Çanakkale Yardımsevenler Derneği bir dikiş atölyesi kurarak muhtaç asker kadın ve kızlarına 6.191 parça dikiş diktirilerek 2.476 lira 40 kuruşluk gelir elde etmeleri sağlandı. Derneğin koruyucusu Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün eşi Mevhibe Hanım’ın yol göstericiliğinde düzenlenen toplantı ve kurslarla birçok kadının meslek sahibi olması sağlandı. Bu bağlamda Çanakkale’de sadece 1941 yılında 29 kadın Askeri Hastane’de işbaşı eğitimi alarak hastabakıcı diploması sahibi oldu.

Çanakkale Yardımsevenler Derneği Cumhuriyet Bayramı’nda Çanakkale Memleket ve Çanakkale Eceabat’ta bulunan Askeri Hastanelere gidilerek, hastalara birere paket şeker, sigara ve mendil hediye edildi. Atatürk’ün ölüm yıldönümü günü 100 fakir aileye birer kilo şeker ve yakacak kömür ile birçok aileye helva gönderildi. 30 aileye gıda maddesi temin edildi.

Çanakkale’de bulunan Şefkat Yuvası’nda bulunan 20 çocuğa kışlık elbiseler yaptırıldı ve gıda maddeleri verildi. Kızılay ile işbirliği yapılarak 1400 parça çorap ve eldiven ve 800 lira yardım toplandı. Birçok hastanın ilacının parası ödendi. Hastaların parasız hastaneye yatırılması, doktor muayenesinin ücretsiz temin edilmesi, iş arayanlara ve eğitime gidecek olan öğrencilere yol masrafı ve harçlık verilmesi sağlandı.

Çanakkale Yardımsevenler Cemiyeti genel merkezin izniyle Gelibolu, Ezine, Bayramiç ve Biga ilçelerinde de şubeler açarak faaliyetlerini buralarda da sürdürdü. 

Çanakkale’nin önde gelen tüccarlarından bazıları da derneğe maddi yardımlarda bulunarak bu çalışmalara zaman zaman destek verdiler. Bu yardımlar arasında Mükerrem Kökiş’in 1946 yılında yaptığı yardım oldukça anlamlıydı. Kökiş, kütüphaneye kitap alınmak üzere 1000 lira yardım yaparken aynı zamanda fakir öğrenciler için de Yardımsevenler Derneğine parasal yardımda bulundu.

Çanakkale Yardımsevenler Derneği’nin 1949 yılı Kongresi, Ocak ayı başında Çanakkale Halkevi Salonu’nda yapıldı. Kongreye Çanakkale Valisi Ferit Nomer ve Vali Yardımcısı Nihat Arman da katıldı. Kongre, Çanakkale Yardımsevenler Derneği İdare Heyeti Başkanı Bayan Münire Nomer’in kısa bir konuşma ile başladı. Sonra Vali ve Vali yardımcısı kongre başkanlıklarına seçilerek dernekle ilgili konuşmalar yapıldı. Konuşmaları müteakip eski idare kurulunun yıllık faaliyet raporu okundu. Raporda bir yıl içerisinde 3.996 lira gelir sağlandığı, buna karşılık 891 lira 27 kuruş yeni döneme devredildiği, 56 fakire nakit, 100 fakire kaput bezi, 30 fakire kömür yardımı yapıldığı, ayrıca 2’si kadın ve 3’ü erkek olmak üzere 5 kişiye aylık yardımda bulunulduğu belirtildi.Çanakkale Yardımsevenler Derneği’nin 1949 yılı bütçesi 4.000 lira olarak kabul edildikten sonra seçimlere geçildi. Yapılan seçimde; Münire Nomer, Dr. Pakize Berke, Dr. Muazzez Barış, Atiye Berkün, Nimet Erdil, Fetanet Dolunay, Zeynep Oytun, Mehpare Korgun, Halil Dilmaç İdare Kurulu üyeliğine seçildi. Denetçiliğe Cemal Gençol, Genel Kongre delegesi olarak da Piraye Okyavuz seçildiler. Bu arada söz alan Vali Yardımcısı Nihat Arman, kongre tazimlerinin Başkan Mevhibe İnönü’ye bildirilmesini teklif etti. Bu istek alkışlarla kabul edildi.

Çanakkale Yardımsevenler Kongresi nedeniyle çekilen tazim telgrafına Başkan Mevhibe İnönü şöyle bir telgrafla cevap verdi:

“Sayın Ferit Nomer

Vali ve Yardımsevenler Derneği Kongre Başkanı-Çanakkale

Kongre üyelerinin asil duygularına teşekkür eder, hayırlı çalışmalarında sürekli başarılar dilerim. Mevhibe İNÖNÜ”

Dünya Kadınlar Günü’nde geçmişte birçok güzel faaliyete imza atmış kadınlarımızı saygı ile anarken, şimdi ve gelecekte de çok güzel ve başarılı çalışmalar yapan ve yapacak olan kadınlarımızı en içten dileklerimizle kutluyorum.