Kumkale-Halileli Yolunu 1953 Yılında Köy Halkı Yapmıştı

Bugün İzmir Yolu’ndan ayrılan “Kumkale-Halileli Yolu” 1953 yılında tamamlanmış ve kullanıma açılmıştı. “Kumkale-Halileli Yolu” büyük emekler sarf edilerek tamamlanmıştı. Bu yol, Birinci Dünya Savaşı sırasında asker tarafından yapılmış olmasına rağmen aradan geçen yıllar içerisinde yıpranmış ve tahrip olmuştu. O nedenle de kullanılamaz hale gelmişti. Yıllar sonra Çanakkale Valisi İhsan Sabri Bey ve Vali yardımcılarının gayretleri ve temin edilen malzemeler ile halkın özverili çalışmaları sayesinde Ezine yolundan Halileli ve Kumkale köylerine kadar dokuz kilometre uzunluğundaki yol, kısa zamanda bitirilmişti. Bu yol bir “köy yolları” statüsünde olmasına karşın “devlet yolları” kalitesinde bir yoldu. Yol üzerinde bulunan ağaç köprüler yolun yapımı sırasında devlet tarafından yapılan 900 kilogram demir ve 85 kilogram çimento ile araç yardımları sayesinden iki köy halkının özverili çalışmaları sonucunda yapılmıştı. Görünüşte küçük ancak gerçekte çok büyük maddi ve manevi değer taşıyan bu eserin ortaya çıkmasında Halileli ve Kumkale köylüleri gerçek kahramandılar.

“Kumkale-Halileli Yolu”nun tamamlanması ile birlikte hizmete açılışı için bir tören yapılacaktı. Törene Çanakkale Valisi İhsan Sabri Çağlayangil, Vali Yardımcısı Cemal Tarlan, Bayındırlık Müdürü Mahmut Nefesoğlu, İl Daimi Üyesi Arif Erensoy ile Müjdat Bingül ile diğer yetkililer ve basın mensupları katıldı. “Kumkale-Halileli Yolu”nun açılışı için davet edilen misafirler ve basın mensupları özel taksi ve jeeplerle tören yerine götürüldüler. Öğleden sonra yapılan bu açılış töreni saat 15.00’te gerçekleştirildi. Köylüler ve öğrenciler Çanakkale Valisi İhsan Sabri Çağlayangil’i coşkun tezahüratla karşıladılar. Öğrenci ve köylüler Valiye çiçek buketi sundular. Yapılacak olan törende ilk sözü Çanakkale Valisi İhsan Sabri Bey aldı ve sözlerine şöyle başladı: “Sevgili hemşehrilerim ve kıymetli köylü kardeşlerim. Bizleri karşılamak ve bu köprü ile yolun açılış töreninde bulunmak için köylerinizden buraya kadar zahmet edip geldiğiniz ve bu vesile ile bana ve şahsımda devlete gösterdiğiniz bu candan samimiyetten dolayı hepinize teşekkür ederim. Feragatli çalışmalarınız ve devletin yardımları ile vücuda getirdiğiniz bu yeni yolunuz ve köprünüz sizlere hayırlı ve uğurlu olsun.”diyerek sözlerini bitirdi.

Vali Çağlayangil’den sonra Halileli köyünden Halil Aktaş, Kumkale ve Halileli köyleri adına bir konuşma yaptı: “Muhterem büyükler, aziz misafirler ve sevgili köylü kardeşlerim. Köyümüzün kalkınmasında mühim hizmetleri dokunan köy yolumuz ve bu yol üzerinde olup büyük bir köprü kadar geçit verme bakımından önem taşıyan köprümüzün açılma töreni dolayısıyla katlanmış bulunduğunuz zahmetten dolayı köylerimiz namına hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.”

Bundan sonra yol ve köprünün yapılması konusunda devletin yaptığı demir ve çimento yardımından söz ederek gelecekte yapılacak olan yeni ve hayırlı işler konusunda yetkililere başarılar diledi. Halileli köyünden Halil Aktaş’ın konuşmasından sonra kurbanlar kesilerek hayırlı temennilerle Vali İhsan Sabri Çağlayangil tarafından kurdele kesilerek yol hizmete açıldı. Köylüler tarafından misafirlere ayran ikram edildi. Yolu misafirlere gösterilmek için  Kumkale köyüne gidildi. Burada Vali köylülerin sorunlarını dinledi.  Vali çok yakında köylünün toprak ve su derdinin halledileceğini vaat ederek harap ve bakımsız olan köy camisi için 300 lira yardım yapılmasını emir buyurdu. Bu arada köy okulu ziyaret edildi. Vali okulun temizlik açısından örnek bir okul olduğunu söyleyerek Kumkale Okulu Başöğretmeni Muammer Sert’e teşekkür ederek kendisini tebrik etti ve bu durumun hep bu şekilde devam etmesi dileklerinde bulundu.

Vali ve beraberindekiler okuldan çıkarak Atatürk büstünün bulunduğu yere geldiler ve orada fotoğraf çektirdiler. Daha sonra yolun diğer bölümünü görmek üzere Halileli köyüne gittiler. Çanakkale Valisi’nin Halileli köyüne gelişinden sonra da köylülerin dertlerini dinledi. İsteklerine ayrı ayrı cevap verdi. Yapımı yarım kalan Halileli köyü camisinin tamamlanması için “300 lira yardım yapılmasına, köy içme suyu için köye yakın bir yerde su mecrasının aranmasını, bu mecra bulunduğu an hendek kazılarak köylü tarafından yapılmak şartıyla ve diğer masrafların devlet adına bana ait olarak ben yaptıracağım” demesi köylüler tarafından coşkun tezahüratla karşılandı.

Bundan sonra kafile Halileli köyünden ayrılarak Dümrek köyüne gittiler ve orada yapılan çalışmaları yerinde gördüler. Dümrek yolu 3.600 metre olup yolun 1.500 metresi beş gün gibi kısa bir zamanda bitirilmiş ve yolun ikinci yarısının da tesviyesi yapılmaktaydı. Bu yolun yapımında yüzün üzerinde köylü çalışıyordu. Yol yapımında her gün köyün ileri gelenleri başta olmak üzere grup grup çalışmakta ve her grupta 90-100 kişi bulunmaktaydı. Vali burada da köylülerle konuştuktan sonra Dümrek köyü camisinin onarımı için 300 lira verilmesini ve köy içme suyu için de 10 pusluk 60 metre pik boru verilmesini emir buyurdu. Vali Çağlayangil, aynı yıl içerisinde Dümrek köyünün yoluna kavuşarak ulaşımın sağlanmasından bahtiyar olacağını dile getirdi. Daha sonra heyet Çanakkale’ye geri dönmek üzere yola çıktı. Yürürlükte bulunan kanun gereği köylüler yollarını 1960’a kadar kendileri yapmaya devam ettiler. Bu yollardan biri de Halileli yoluydu.