YUKARI ÇIK

Çanakkale Travel
Çanakkale Travel
09 Aralık 2016 tarihinde eklendi

Türk Parasının Değerini Arttırma Kampanyası ve Çanakkale

27 Mayıs 1960 İhtilalinden sonra tüm yurtta Türk parasının değerinin arttırılması ve hazine açığının kapatılması için tüm yurtta yardım kampanyası başlatılmıştı. Maliye Bakanı Ekrem Alican, radyoda yaptığı konuşmada Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik koşulları uzun uzun anlattıktan sonra genel ve katma bütçeli idareler ve iktisadi devlet teşekküllerinin hazine garantisinde iç ve dış borç toplamının 9 milyar 123 milyon 62 bin 707 lira olduğunu söyledi. Bu borçların 4 milyar 367 milyon 548 bin 904 lirasının iç borç, 4 milyar 755 milyon 513 bin 803 lirasının da dış borçtu. Maliye Bakanının verdiği bilgiye göre 6 milyar liranın beş yılda ödenmesi lazımdı. Ayrıca o dönemin tedavüldeki para sistemine göre 102 ton altın için her yıl 40 milyon lira faiz ödeniyordu.  O nedenle Türk parasının değerinin arttırılması ve hazine açığının kapatılması kampanyası başlatılmıştı.

Bu kampanya Çanakkale’de hemen yankı buldu. 14 Haziran 1960’da Çanakkaleli bisküvi ve börekçi Hilmi Sönmez geliri hazineye verilmek üzere fırınında satış yaptı. İlk günde, Çanakkaleli yüzden fazla vatandaş alyans (nikâh yüzüğü) ve mücevherlerini Defterdarlıkta oluşturulmuş olan Özel Komisyona makbuz karşılığı verdiler. Bu kampanyada en dikkat çekici yardımı Hayat Eczanesi sahibi Hasan Sever yaptı. Hasan Sever platin ve elmastan yapılmış 5000 lira kıymetindeki bir ziynet eşyasını hazineye yardım teberru etti. Gelibolu muhribinde görevli Kıdemli Başçavuş Ali Özmeral ve Burhan Özdemir ise bütün sigara paketlerinden ikişer sigaranın bağışlanmasını ve sigaraların 20 yerine 18 tane çıkarılmasını teklif etti.

Çanakkale’de yardım kampanyası hızla gelişti. Halk cep saatlerini, göğüs iğnelerini, bileziklerini ve altın liralarını bağışlamaya devam etti. İkinci günde birinci güne ilâve olarak toplanan miktar 2625 lira 30 kuruşu buldu.

Bu arada Edremit’te Menderes Mahallesi’nin ismi İnkılâp Mahallesi, 14 Mayıs Caddesi’nin ismi Hürriyet Caddesi, Bayar Caddesinin ismi Atatürk Caddesi olarak değiştirildi.

Tarihler 20 Haziranı gösterdiğinde Çanakkale merkezinde yapılan bağışlar şöyle idi: Müstahkem Mevki Komutanlığı’ndan 53 altın, 3 platin alyans, 4 şövalye yüzük, 3 parça ziynet eşyası, 100 lira nakit para; Jandarma Tugayı ve 116’ncı Jandarma Alayı tarafından 38 altın alyans, 1 parça ziynet eşyası, 4329 lira nakit para; Emniyet mensupları 2629 lira; PTT mensupları 500 lira; İstihkâm Taburu 124 lira, Halk ve kurumlar 180 altın alyans, 1 platin alyans, 4 şövalye yüzük, 96 parça ziynet eşyası, 722 lira nakit ve ayrıca 17 altın lira bağışlanmıştı. 22 Haziran’da Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Emin İlker İstanbul Müstahkem Mevki Komutanlığı’na atandı. Yapılan bağışlara ilâve olarak bir gün sonra Çanakkale merkezi ve ilçelerinde yapılan bağışlar; 719 altın alyans, 58 ziynet altını, 126 ziynet eşyası, 33 altın bilezik, 23 adet altın şövalye yüzük, 58 altın lira, 1 beşi bir yerde, 476 gram gümüş, 11.877 lira 50 kuruş nakit paraydı.

Bu arada bir de Hazine tarafından “Hürriyet İstikraz (Borçlanma) Tahvili” çıkarıldı ve Hem memleketinize hem de kendinize hizmet etmek istiyorsanız satışa çıkarılmış olan Hürriyet İstikrazı Tahvilini alınızşeklinde reklamlar yapılmaya başlandı. Bu reklamlar 7 Kasım 1960 tarihine kadar devam etti.

19 Temmuz’dan itibaren Hazineye bağışta bulunanlar ellerindeki makbuzlarla Mal Müdürlüğü’ne, Defterdarlıklara ve Askeri Saymanlıklardan 27 Mayıs hatıra yüzüğü verilmeye başlandı.  İlk etapta 27 Mayıs hatıra yüzüğü olarak 2800 tane yüzük Çanakkalelilere dağıtılmak üzere gelmiş, daha sonra da 4000 yüzük daha Çanakkale’ye getirilmişti.

Türk ekonomisi zor durumda olduğunda Çanakkale halkı elinden gelen yardımı yapmıştı. 

3.383 kez okundu
Yazarın Diğer Yazıları
Milli Birlik ve Beraberlik Günü 18 Şubat 2023
Feyzi Efendi İdam Cezasını Haketti mi? 29 Aralık 2022
Hiçbir Millet, Bir Devlet Adamını Atatürk Kadar Sevmedi 09 Kasım 2022
Çanakkaleli Kadınların Şevkat Eli: “Çanakkale Yardımsevenler Cemiyeti” 03 Ekim 2022
Ege’deki Adaları Nasıl Kaybettik? 19 Eylül 2022
Zafer Günü Münasebetiyle “Durma Yürü, Haydi İleri” 30 Ağustos 2022
Çanakkale Topraklarından Bir Nejat Uygur Geçmişti 25 Ağustos 2022
Atatürk’ün Çanakkaleli Kızı: “Berta Bensussen” 24 Temmuz 2022
Çanakkaleli Bir Münevver Mehmet Ali Tevfik Bey’in Ölümü 13 Temmuz 2022
Marshall Yardımı ve Karabiga’ya Getirilen İlk Harman Makinesi 04 Temmuz 2022
2. Dünya Savaşı Yıllarında Çanakkale’de Üretimin Teşvik Edilmesi 09 Haziran 2022
2. Dünya Savaşı Yıllarında Çanakkale’de Yemek Fiyatları 08 Mayıs 2022
Kumkale Ovasını Islah Edelim, Ama Sonra Ne Yapalım? 24 Mart 2022
İster İnan İster İnanma: Çanakkaleli Bir İllüzyonist “Avni Raca” 20 Şubat 2022
Çanakkale’de Cumhuriyet Kültürünün Müzik Alanında Yansımaları 12 Şubat 2022
Karakoca Köyünün Fahri Hemşehrileri Dr. Muzaffer ve Dr. Bedia Topuz 12 Ocak 2022
1930’lu Yıllarda Biga-Çanakkale Arasında Kamyonla Seyahat Etmek 28 Aralık 2021
1930 Yılında Biga’da Yaşanan Deprem... 15 Aralık 2021
Cesaret Timsali Kayserili Ahmet Paşa 20 Kasım 2021
Çanakkale Memleket Hastanesi Yapılırken Kimler Yargılandı 09 Ekim 2021